30 maja 2018

O (mój) rozmarynie !

...  czyli słów  kilka o tytułowym bohaterze.

Rozmaryn, a oficjalnie Rosmarinus officinalis, zimozielona krzewinka jest byliną, która w warunkach naturalnych dorasta nawet do 3 metrów, hodowany w domu w doniczce do 80 - 120 cm. W warunkach naturalnych występuje w krajach położonych w rejonie Morza Śródziemnego, wiecznie zielone krzewy rozmarynu są typowym elementem makii, zarośli pokrywających brzegi ciepłego morza. Silny, przyjemny aromat wysoko cenili starożytni Egipcjanie, Rzymianie i Grecy.
W średniowieczu rozmaryn rozpoczął pochód ku północy Europy, dotarł do Anglii, Niderlandów i Niemiec, a także do Polski. Rozmaryn ma charakterystyczną czterokanciastą łodygę, która z czasem drewnieje. Liście są długie i wąskie "igiełkowate", od góry i błyszczące ciemnozielone, od dołu jaśniejsze. Pojawiające się w warunkach naturalnych drobne, bladobłękitne wonne kwiaty są zebrane w kwiatostany, pojawiają się od czerwca do lipca i wabią roje pszczół.
 



uprawa
U nas polecany do uprawy w pojemnikach. Sadzonkom po posadzeniu należy obrywać pędy wierzchołkowe, aby się odpowiednio zagęściły. Co roku przesadzamy do większych doniczek i uzupełniamy świeżą ziemią, starajmy się nie naruszać bryły korzeniowej. Na lato można wynieść do ogrodu, nie zaleca się go przesadzać do gruntu właśnie ze względu na wrażliwe korzenie. Można razem z doniczką zasypać ziemią ale na zimę koniecznie należy przenieść do jasnego pomieszczenia o temperaturze najlepiej 2 -15 stopni C. Rozmaryn nie jest mrozoodporny, w temperaturze minus dziewięciu stopni całkowicie przemarza. Nie mając oranżerii przez trzy sezony usiłowałam przezimować rozmaryn w gruncie, niestety bezskutecznie. Stanowisko latem powinno być słoneczne, ciepłe, osłonięte od wiatru. Rozmaryn nie wymaga specjalnej gleby, wystarczy nawet uboga oraz sucha, ale zasobna w wapno. Podlewamy nie wiele, jednak tak aby korzenie nie wyschły. Rozmnażanie przez wysiew nasion lub przez ukorzenienie zdrewniałej sadzonki wierzchołkowej. Ściętą gałązkę zanurzyć w ukorzeniaczu, wcisnąć w ziemię. Nakryć przezroczystym pojemnikiem lub woreczkiem foliowym. Po około 2-3 tygodniach sadzonka powinna już wypuścić korzenie. Osłonkę można zdjąć po pojawieniu się nowych listków.

w kuchni

Pachnące śródziemnomorskim słońcem ziele poprawi smak potraw, ukoi nerwy i zadba o naszą urodę, a aromatyczne wino z nutą rozmarynu w wyrafinowany sposób uświetni spotkanie z przyjaciółmi. Rozmarynu używamy do mięs, jarzyn, sosów, pizzy. Poprawia trawienie, działa wzmacniająco i przeciwzapalnie. Wchodzi w skład mieszanki nazywanej ziołami prowansalskimi. Jako przyprawy używa się tylko wierzchołków gałązek albo samych liści.

 
i w kosmetologii
Niezwykle silny aromat rozmaryn zawdzięcza olejkowi eterycznemu, zawiera go aż 1,5-2,5 proc.. Olejek rozmarynowy jest dodawany do wielu kosmetyków, mydeł, wód toaletowych. Przy komponowaniu perfum ziołowych rozmaryn stanowi nutę serca, czyli zapach utrzymujący się na skórze kilka godzin. Główne składniki olejku to borneol, eukaliptol i kamfora. Liście zawierają kwas rozmarynowy pozwalający skórze zachować młodość i jędrność oraz flawonoidy, wśród nich diosminę uszczelniającą naczynia krwionośne. Szampony, odżywki i płukanki z rozmarynu pobudzają cebulki włosowe i doskonale odżywiają włosy, które stają się mocne i lśniące, szczególnie polecane do włosów szybko się przetłuszczających. Antyseptyczne właściwości ekstraktu i olejku rozmarynowego sprawiają, że są one składnikami past do zębów zapobiegających krwawieniu dziąseł. Podobnie działa odświeżająca płukanka z rozmarynu. W drogeriach kupimy odświeżające rozmarynowe maseczki do twarzy i ujędrniające płyny do kąpieli, aromat rozmarynu działa pobudzająco. Gałązki rozmarynu lub olejek są składnikami zapachowych mieszanek potpourri, którym nadają świeży i orzeźwiający aromat.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz