Mięta królowa ziół

Dziś kilka słów o mięcie, która króluje w naszej codzienności od smaku przepysznych lodów miętowych do krople żołądkowe :)

  

Mięta pieprzowa nazywana też miętą lekarską (Mentha piperita)  to bylina o charakterystycznym silnym zapachu pochodząca z rodziny Jasnowatych. Gatunek powstał prawdopodobnie jako spontaniczny mieszaniec międzygatunkowy mięty nadwodnej i mięty zielonej prawdopodobnie w XVIII wieku Anglii i tam został wprowadzony do uprawy. Obecnie uprawiana jest  głównie w ogrodach i na plantacjach.

Mięta jest krzewinką mogącą dorosnąć nawet do 90 cm wysokości. Dosyć ekspansywnie się rozrasta wytwarzając poziome białe kłącza tuż pod ziemia lub zielone na jej powierzchni. Mięta ma zielone owalne liście o delikatnie zaostrzonym szczycie i ząbkowanym brzegu. Dolna powierzchnia listków jest delikatnie porośnięta włoskami wydzielniczymi nadającymi gałązką mięty miękkości w dotyku.

uprawa 

Mięta ma kwiaty drobne i delikatne niebieskofioletowe zebrane w kątach liści, tworzące nibykłos o walcowatym kształcie. Kwitnie od lipca do sierpnia. Wydaje drobne nasionka o małej zdolności kiełkowania.  W hodowli stosuje się wyłącznie rozmnażanie wegetatywne z podziału roślin lub podziału kłączy. Mięta rośnie szybko i jest łatwa w uprawie, lubi gleby świeże i raczej ciężkie, w miarę wilgotne. W naszych warunkach klimatycznych zimuje bez problemu. Aby wiosną uzyskać delikatne, młode pędy polecam ścinać krzaczki przy ziemi późną jesienią. 

właściwości lecznicze

Mięta jest świetnym surowcem zielarskim wykorzystywanym w ziołolecznictwie oraz kosmetologii. Liście mięty zawierają olejek eteryczny, garbniki i  flawonoidy a dokładniej: olejek miętowy (do 30% wag.), kwas askorbinowy (25 %),  karoten  (do 40 %), rutynę (14 %), a także witaminy C i A,  żelazo, wapń, potas i magnez.

Napary z mięty  maja działanie rozkurczowe przy zaburzeniach trawienia, w schorzeniach wątroby i dróg żółciowych.  Mięta zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, pobudza wytwarzanie żółci, usprawnia pracę jelit, działa wiatropędnie. Leczy zaburzenia pracy żołądka o podłożu nerwicowym, delikatnie uspokaja, łagodzi objawy migrenowe.  

Olejek miętowy ma oczywiście silniejsze działanie niż napar. Stosowany zewnętrznie w katarze – zmniejsza przekrwienie błon śluzowych, do inhalacji przy nieżytach gardła i oskrzeli. Stanowi składnik środków do użytku wewnętrznego przy zapaleniu dróg żółciowych i schorzeniach wątroby lub jelit. Ma właściwości przeciwbólowe, przeciwświądowe oraz przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Dzięki temu, że wywołują uczucie chłodu zalecana jest  między innymi w przebiegu ospy wietrznej oraz w leczeniu opryszczki. Zdaniem niektórych specjalistów medycyny naturalnej liście mięty pieprzowej wykazują także aktywność wobec grzybów drożdżopodobnych.

Preparaty z mięty pieprzowej stosowane godzinę przed jedzeniem pobudzają łaknienie, natomiast stosowane po jedzeniu wspomagają trawienie.

Jednak uwaga, w niektórych przypadkach mięta może zaszkodzić. Olejek mięty pieprzowej stosowany w nadmiarze może wywołać bóle brzucha i wymioty, a nawet w dużych dawkach zaburzenia równowagi i głęboki sen. Szczególną ostrożność muszą zachować osoby uczulone na miętę i mentol, a także małe dzieci i kobiety w ciąży. Nie powinna być stosowana przy kamicy żółciowej i  chorobach dróg żółciowych oraz przy nadkwaśności żołądka. W takich przypadkach konieczna jest konsultacja z lekarzem. Ze względu na silne działanie, nie zaleca się stosować olejku miętowego na skórę u dzieci poniżej 2 roku życia.

w kosmetologii

Olejek miętowy wykorzystywany jest w kosmetologii głownie do produkcji pasty do zębów, płynów do ust. Aromatyczny mentol stosowany jest także jako składnik kremów do masażu, dodatków do kąpieli, preparatów odstraszających owady i innych kosmetyków. Ma właściwości chłodzące. 

i w kuchni

Mięta wykorzystywana jest także w przemyśle spożywczym oraz naszych domowych kuchniach jako przyprawa i dodatek do napojów. Mięta jest aromatyczną przyprawą używaną do mięs, sałatek, deserów.